6 września 2010
Marek Łapiński - Marszałek Województwa Dolnośląskiego
LAUDACJA DLA KSIĘDZA PROFESORA ANTONIEGO KIEŁBASY SDS
(1938-2010)
- z okazji przyznania nagrody specjalnej Nagrody Kulturalnej Śląska
ufundowanej przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego za działania na
polu pojednania polsko-niemieckiego i szerzenie kultu Świętej Jadwigi
Śląskiej
Wrocław
– Ratusz, 3 września 2010 roku
Śp. ks. prof. Antoni Kiełbasa
(foto: Marcin Mazurkiewicz)
***
Wśród wybitnych Dolnoślązaków są tacy, których dzieło życia stanowi
rodzaj dialogu toczonego z głosem minionych pokoleń. Jakże często to
spojrzenie wstecz służy kontynuacji nieprzemijających, uniwersalnych
wartości. Postacią zaangażowaną w taki dialog z przeszłością był także
trzebnicki salwatorianin – ksiądz profesor Antoni Kiełbasa.
Ten pojedynczy ludzki los stał się przykładem nowego postrzegania
dolnośląskiej przestrzeni pełnej materialnych i duchowych śladów
energii, która, jak udowodnił swym życiem, może służyć współczesności.
Niesiony mocą swej misji i poznawczych pasji wskazał na ponadczasowe
przesłanie Świętej Jadwigi, w tym szczególnie jako wartości jednoczącej
polskich i niemieckich Dolnoślązaków. Niedawne uznanie przez Samorząd
Województwa Dolnośląskiego Jej postaci za Patronkę Regionu stanowi
zwieńczenie dzieła życia trzebnickiego salwatorianina. Niestety, moment
ten zbiegł się w czasie z końcem ziemskiej drogi czcigodnej postaci
Kapłana, który 15 lipca tego roku dokonał swego żywota.
Uhonorowanie dorobku księdza profesora Antoniego Kiełbasy prestiżową
statuetką Silesii stanowi wyraz społecznego uznania dolnośląskiej
społeczności, dla której szacowna postać Księdza jest niekwestionowanym
autorytetem moralnym także teraz, po śmierci.
***
Ksiądz Antoni Kiełbasa pochodził z rzemieślniczej śląskiej rodziny, w
której przyszedł na świat w 1938 roku. Z rodzinnych Świętochłowic,
poprzez naukę w katowickim Niższym Seminarium Duchownym im. św. Jacka,
wstąpienie do nowicjatu zgromadzenia salwatorianów i studia w zakonnym
Wyższym Seminarium Duchownym w Bagnie, doszedł do święceń kapłańskich w
Trzebnicy. Udzielił mu ich w 1963 roku ks. biskup Andrzej Wronka.
Przepracowany przez młodego księdza Antoniego pierwszy rok w tamtejszym
duszpasterstwie parafialnym przy bazylice św. Jadwigi, miał niewątpliwie
decydujący wpływ na kierunek jego powołania i późniejsze zainteresowania
naukowe.
Wkrótce potem postanowił kontynuować naukę na Katolickim Uniwersytecie
Lubelskim na wydziale teologicznym. Zetknąwszy się tam z wybitnymi
przedstawicielami współczesnej nauki o historii Kościoła, swą uwagę
skupił na przeszłości rodzimej wspólnoty zakonnej opracowując temat
„Początków salwatorianów na ziemiach polskich w latach 1900-1908”.
Postacią, która go wówczas inspirowała do zgłębiania istoty duchowości
zakonnej była świątobliwa osoba Sługi Bożego Franciszka Marii od Krzyża
Jordana - założyciela wspólnot zakonnych salwatorianów i sióstr
salwatorianek. Uzyskanie licencjatu i magisterium w 1968 roku otworzyło
nowy etap w kontynuowanych badaniach naukowych nad życiem i duchowością
założyciela zakonu.
Poszukiwania materiałów źródłowych zawiodły go do archiwum generalnego
salwatorianów w Rzymie, archiwów i bibliotek w Austrii, Szwajcarii,
Niemczech oraz poza Europą – do Stanów Zjednoczonych. W międzyczasie
wzbogacał swą wiedzę na Uniwersytecie Gregoriańskim oraz Angelicum w
Rzymie.
Uzyskane przez Niego wysokie kwalifikacje zdecydowały o powołaniu w 1971
roku do Międzynarodowej Komisji Historycznej Salwatorianów, której
członkiem pozostawał aż do chwili śmierci. Członkostwo to, oprócz
prowadzonej przezeń bogatej aktywności wydawniczej, zaowocowało
wzbogaceniem rodzimych archiwów salwatoriańskich o liczne pozycje będące
odtąd znakomitym warsztatem do badań naukowych dla polskich historyków
zajmujących się historią zakonów.
Od 1972 roku ksiądz Antoni Kiełbasa postanowił poświęcić się pracy
dydaktycznej, osiedlając się w Trzebnicy i rozpoczynając zajęcia ze
studentami Wyższego Seminarium Duchownego Salwatorianów w Bagnie.
Przebywając w sąsiedztwie sanktuarium trzebnickiego aktywnie zajął się
tematyką historyczną związaną z postacią św. Jadwigi i śladami, które
pozostawiła w śląskiej ziemi bogata historia. Śladem tej aktywności
pozostają do dzisiaj liczne publikacje książkowe – często
popularnonaukowe, artykuły prasowe, recenzje. Jest wśród nich wiele
wartościowych silesianów. Publikował w Polsce i poza granicami Kraju – w
Niemczech i we Włoszech. Pisał o salwatorianach, praktykach religijnych,
wspólnotach zakonnych, przeszłości zgromadzeń, ale też o dziejach
Obornik Śląskich, historii Trzebnicy. Jednakże priorytetowym tematem,
wokół którego oscylowała badawcza uwaga Księdza pozostawała nadal postać
św. Jadwigi. Z okazji 750-lecia Jej śmierci zorganizował sympozjum
naukowe we Wrocławiu i Trzebnicy. Doprowadził również do wydania w
Trzebnicy, Wrocławiu i Berlinie szeregu publikacji sławiących Jej imię i
popularyzujących pozostawione dzieło.
Początek nowego tysiąclecia zbiegł się w Jego życiu z pracami nad
przygotowaniami i realizacją Międzynarodowej Konferencji Cystersologów,
zacieśnianiem współpracy m.in. z Andechs, Kitzingen i Goslar,
uczestnictwem w zagranicznych i krajowych spotkaniach naukowych,
organizacją wystaw o tematyce związanej z osobą Świętej. Zasłynął w
europejskich środowiskach naukowych i duchownych jako gorący orędownik
Jej dzieła. Pełen entuzjazmu uczestniczył w XIII Konferencji
Chrześcijańskich Dni Europy, podczas których zainicjowano Europejski
Szlak Pielgrzymkowy wiodący z bawarskiego Andechs do dolnośląskiej
Trzebnicy.
Nie zapominając o społeczności lokalnej, zaofiarował mieszkańcom
Trzebnicy uczestnictwo w tzw. Dużej i Małej Ścieżce Świętej Jadwigi
Śląskiej – trasach pielgrzymkowych ze stacjami o funkcjach medytacyjnych
i edukacyjnych, w których bierze zwykle udział wielopokoleniowa grupa
ponad tysiąca osób. Z początkiem lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku
reaktywował Bractwo św. Jadwigi nawiązujące do podobnych zgromadzeń
czynnych w całej Europie w przeszłych stuleciach.
W dużej mierze dzięki Jego staraniom i wieloletnim zabiegom, w 2007 roku
został wydany w Rzymie dekret o ustanowieniu Międzynarodowego
Sanktuarium Świętej Jadwigi w Trzebnicy. Dopełnieniem tego aktu stało
się uznanie Świętej Patronką Miasta Trzebnicy i w roku bieżącym -
uchwałą Sejmiku Województwa Dolnośląskiego – Patronką Dolnego Śląska.
W międzyczasie, ksiądz Antoni Kiełbasa uzyskał tytuł doktorski wieńcząc
rozprawą naukową na temat założyciela zakonu salwatorianów swe
wieloletnie badania. Nadal kontynuował działalność naukową, prowadząc
zajęcia z tematu dziejów Kościoła na Śląsku, także dla świeckich
studentów. Imponujące postępy w badaniach doprowadziły Go do uzyskania
tytułu docenta i profesora na Papieskim Wydziale Teologicznym we
Wrocławiu.
Wraz z upływem lat, aktywność Księdza stawała się coraz bardziej
intensywna poprzez obecność w spotkaniach międzynarodowych, uczestnictwo
w programach medialnych, publikacje w językach polskim, czeskim i
niemieckim oraz różnorodne formy inicjatyw społecznych. Pozytywistyczną
w charakterze pracą starał się jak najżarliwiej oddawać cześć swej
Patronce.
***
W uznaniu zasług honorowały Go środowiska krajowe i międzynarodowe, a
Prezydenci RFN, Austrii, Polski przyznali najwyższe odznaczenia
państwowe. Wśród tych cennych wyrazów uznania szczególne znaczenie
posiadły jednak niewątpliwie dwa tytuły: Honorowego Obywatela Trzebnicy
i Zasłużonego dla gminy Trzebnica. Świadczą o „pozytywnym zakorzenieniu”
człowieka w jego środowisku. Dla Księdza rodzinnym domem była
niewątpliwie chrześcijańska Europa, lecz taki sam szeroki horyzont
odnajdywał w malutkiej podwrocławskiej Trzebnicy, z której wieleset lat
temu brzmiał jasny i mocny głos świętej Jadwigi. O tym Głosie
przypominał i Jemu poświęcił swe dzieło skromnego salwatorianina –
Europejczyka i wielkiego duchem Ślązaka.
Obdarzony łaską pokory postąpił wcześniej ku Jasności, my zaś oddajmy Mu
symbolicznie hołd obdarzając pośmiertnie statuetką Silesia z nadzieją
przyjęcia jej przez rodzinę zakonną Księdza. Podobnie, jak całe Jego
życie, niech będzie ona rodzajem wotum dla Jego umiłowanej Świętej, by z
niebieskich wyżyn czuwała nad pomyślnością naszego regionu.
●
Powrót do strony głównej...
●
Wejście do
archiwum wiadomości...
|
http://maly/oborniki/zpr/styczen_2006/spis_tresci.htm
Serwis prasowy nr 168
Wrzesień 2010
|