PRZED 100 LATY PRASA DONOSI
Wyszukane i przetłumaczone przez dr. hab. Janusza Stopyrę

Posłaniec (Bote)
z powiatów Milicz-Żmigród i Trzebnica
Dziennik rejonu Prusic i Obornik
Redakcja, druk i wydawnictwo Hugo Danigel, Prusic, Okr. Wrocław
Wydania: w środy i soboty

 
Środa, 5 maja 1909

Wołów (Wohlau). Święto Klubu Rowerzystów z okazji 10-lecia tutejszego klubu odbyło się w dniach od 1. do 3. maja. Święto rozpoczęto w sobotni wieczór pochodem z pochodniami, po czym odbył się bankiet studentów. W niedzielę przed południem o godz. 11 rozpoczęły się obrady, o godz. 3 odbył się uroczysty pochód, a o godz. 4 pokazy jazdy rowerowej.

Sobota, 8 maja 1909

Wrocław (Breslau). Tegoroczny Międzynarodowy Targ Maszyn odbędzie się od 13. do 15. maja jak zwykle przy Palaisplatz. W tym roku jest o 20 zgłoszeń więcej niż zwykle. Śląskie Towarzystwo Rolnicze prosi wystawców maszyn, aby zaopatrzyli je w wymagane urządzenia zapewniające bezpieczeństwo pracy.

Wrocław (Breslau). Równocześnie z targami maszyn odbędą się Targi Zwierząt Hodowlanych, które cieszą się zainteresowaniem także poza granicami naszego regionu. Spośród zwierząt wystawiane będzie bydło rogate, owce, trzoda chlewna, kozy, drób oraz króliki.

Oborniki (Obernigk). Podczas posiedzenia Rady Gminy w dniu 3. maja postanowiono pożyczyć z banku 65 000 marek na 3,5% na budowę gazowni. Do Komisji Kontroli Księgowej wybrano pana dra Seidla, pana Göldnera i pana Fischera. Budowę szpitala określono jako pilną potrzebę gminy.

Oborniki (Obernigk). Rada Powiatu Trzebnickiego zaopiniowała pozytywnie zapewnienie środków na budowę platformy przeładunku towarów w Pęgowie (Henningsdorf) oraz na budowę drogi z Urazu (Auras) do Pęgowa. W lecie ma ruszyć budowa drogi z Siedlc (Zedlitz) do Łoziny (Lossen) oraz z Klein-Totschen do Groß-Totschen. Budowa drogi z Kotzerle do Biedaszkowa Wielkiego (Groß Biadauschke) i Brzezia (Briesche) właśnie została zakończona. Majątek powiatu trzebnickiego wynosi łącznie 1 068 761,83 marek wyjąwszy drogi powiatowe o wartości 4 458 846 marek. Długi naszego powiatu wynoszą 2 070 185,13 marek. Powiatowa Kasa Oszczędnościowa znajduje się obecnie w fazie intensywnego rozwoju (wkład wzrósł z 246 317 marek w roku ubiegłym do 349 552 marek w roku obecnym).

Prusice (Prausnitz). Nasz następca tronu obchodził w zeszły czwartek swoje 27. urodziny. Z tej okazji wszystkie instytucje udekorowano flagami.

Prusice (Prausnitz). Męski Związek Gimnastyczny odbywał w gospodzie niemieckiej swój zjazd. Przewodniczący Związku, kupiec Schüle, otworzył zebranie uroczystą przemową na cześć obchodzącego właśnie swoje urodziny następcy tronu. Ku czci księcia zaśpiewano pieśń „Deutschland, Deutschland über alles”. Związek liczy sobie obecnie 106 członków. Na zjazd z powodu choroby nie mógł przybyć burmistrz Pätzold, który przekazał na rzecz Związku jednakże najlepsze życzenia intensywnego rozwoju, na co odpowiedziano trzykrotnym „Wiwat” na cześć burmistrza. Jako następny punkt porządku obrad ustalono miejsce, w którym zostaną zorganizowane letnie zawody gimnastyczne. Postanowiona także odbyć wycieczkę Związku do Strupiny (Stroppen) celem odwiedzin chaty Bismarcka i odbycia gimnastyki w ogrodzie Bractwa Kurkowego. Po gimnastyce przewidziane były tańce. Po załatwieniu wszystkich spraw urzędowych zajęto miejsca przy obficie zastawionym stole, udekorowanym bukietami kwiatów. Nie brakowało przemów, toastów i przyśpiewek solo. Z początkiem sezonu letniego do Związku mają być przyjmowani także młodociani zwolennicy ćwiczeń fizycznych. Ma to nam zapewnić silną, odporną i wytrwałą młodzież, która będzie umiała znaleźć się w codziennej walce o przetrwanie. Ważne jest przy tym to, aby umiała ona okazać się odporna na zagrożenia zdrowotne, nie unikała wysiłków, a w razie potrzeby była zdecydowana do obrony dóbr ważnych dla naszej ojczyzny. Ćwiczenia gimnastyczne mają sile organizmu zapewnić grację, wysiłkowi fizycznemu, jakiego wymaga praca zawodowa zapewnić niezbędne dla ciała i ducha odprężenie. Zapewnić dyscyplinę i porządek i stworzyć miejsce na atmosferę współzawodnictwa i wiernego braterstwa. Gimnastyka ma wychować wolny ród, dodać mu odwagi do walki i pewności siebie, do śmiałości i świeżego twórczego ducha.

Prusice (Prausnitz). Powiat Milicz (Militsch) zapewnił młodemu potrzebującemu rolnikowi chcącemu uczyć się w sezonie 1909/10 w szkole rolniczej w Trzebnicy stypendium w wysokości 100 marek. Zgłoszenia należy kierować do komisji powiatowej w Miliczu.

Prusice (Prausnitz). Odszkodowania powypadkowe Śląskiego Towarzystwa Rolniczego wypłacone w roku 1908 wyniosły łącznie 2 053 082,73 marek.

Prusice (Prausnitz). Bardzo późno w tym roku rozwinęły się pąki na przydrożnych drzewach i krzewach owocowych. Szczególnie obficie ukwiecony jest agrest i porzeczki, podobnie czereśnie i wiśnie, nieco mniej kwiatów rozwinęło się na jabłoniach, gruszach i śliwach. Ze względu na późne ukwiecenie przypadające na początek maja wykluczone wydaje się być zmarznięcie kwiatów, a zarazem całkowicie uprawnione są nadzieje na obfite żniwa.

Trzebnica (Trebnitz). Pożar. W środę rano w siedzibie firmy Paul Sausner wybuchł pożar. Zapaliły się ubrania i materiały w pokoju na drugim piętrze, więc straż musiała użyć węża. Po upływie kwadransa ochotnicza straż pożarna pożar ugasiła.


Środa, 12 maja 1909

Wrocław (Breslau). Książęta odwiedzają Śląsk. Następca tronu przybywa w tych dniach na wielodniowe polowanie do Ligoty Małej (Klein-Ellguth). Król Friedrich August von Sachsen przyjedzie w niedzielę, 16. maja pociągiem pośpiesznym do Szczodrego (Sibyllenort) na trzydniowe polowanie. Król Württembergii przybędzie w przyszłym tygodniu do pałacu Karlsruhe na Górnym Śląsku na 11-dniowy pobyt połączony z polowaniem.

Oborniki (Obernigk). Srebrne wesele obchodził leśnik Siegert ze swoją żoną w gronie rodziny i przyjaciół. Obchodzącej swój jubileusz parze małżeńskiej wszyscy składali życzenia. Oby w zdrowiu doczekali złotych godów!

Oborniki (Obernigk). Klub Rowerowy „Radość” miał swoje letnie zebranie w gospodzie „U Cesarza Niemiec”. O tym, że ten nowy klub coraz bardziej się rozwija, świadczyła pełna sala podczas spotkania. Pokaz jazdy rowerowej zaprezentowany przez 6 członków klubu zaświadczył o tym, że i w tym zakresie poczyniono ostatnio spore postępy. Poszczególne figury wykonano tym razem bowiem bez żadnej pomyłki.

Oborniki (Obernigk). Miły wieczór czeka w niedzielę, 16. maja miłośników muzyki. Tego dnia pierwsze wrocławskie Stowarzyszenie Harmonijki Ustnej, zrzeszające 60 członków, częstokroć prawdziwych artystów w swojej dziedzinie, organizuje wieczór muzyczno-satyryczny w gospodzie „U Cesarza Niemiec”. Pokazy rozpoczną się o godz. 4 po południu. Stowarzyszenie pod przewodnictwem dyrygenta Williego Schütze cieszy się dobrą sławą od czasu swoich występów w ubiegłym roku. Wieczór zakończą tańce przy wtórze harmonijki ustnej. Śpieszymy donieść, że gospoda „U Cesarza Niemiec” rozszerza obecnie swoją działalność, gdyż jej właściciel, pan Georg Sust, wobec wielu próśb i głosów zachęty, ostatnio rozpoczął budowę kręgielni. Będzie to masywna, zamknięta budowla mieszcząca także ogrzewane pokoje gościnne. Całość będzie miała 36 metrów długości i wyposażona będzie w cały nowoczesny komfort – światło elektryczne. Ponieważ kręgielnia powstanie jeszcze w tym roku, to w końcu roku zwiększy się pewnie liczba naszych klubów sportowych.

Oborniki (Obernigk). Podły wybryk chuligański miał miejsce w nocy z ostatniej niedzieli na poniedziałek między godziną 11 a 12 w stajni „Hohenzollern”. Gdy właściciel wozów, pan Paul Grundmann, o godz. 1:30 wszedł do stajni i remizy, które był opuścił ok. godziny 10:30, aby przygotować zamówiony wóz, zauważył z przerażeniem, że plandeka wozu była porozrywana. Był to jego najlepszy powóz, który zakupił w miejsce wozu spalonego w zeszłym roku. Włamano się również do przyległych stajni i pomieszczeń na karmę i skradziono ubrania woźnicy oraz baty i in. przedmioty. Sprawcy są poszukiwani. Za wskazówki co do miejsca ich ukrywania się wyznaczono nagrodę.

Prusice (Prausnitz). Budowa kościoła. Niedawno przewodniczący gminnej rady kościelnej, pan Brotzmann dokładnie obejrzał wraz z dwoma pomocnikami nowe kościoły w Obornikach (Obernigk), Klecinie (Klettendorf), Smolcu (Schmolz), a także kościół Zbawiciela, kościół Chrystusowy oraz będący jeszcze w budowie kościół św. Jana we Wrocławiu (Breslau), aby nakreślić plany budowy tutejszego nowego kościoła ewangelickiego.

Prusice (Prausnitz). Tutejszy cech strażaków miał w zeszłą niedzielę spotkanie w sali hotelu „Pod Złotym Słońcem”. Podczas całego wieczoru pięknie tańczono, gdyż przy obecnym majowym chłodzie można sobie było pozwolić na taniec bez spocenia się. Pan Hecker z Wilkowej (Klein Wilkawe) miał przemowę, podczas której podkreślił liczne zasługi mistrza Matzke i wzniósł toast za niego oraz za damy, które uświetniły uroczystość. Świętowano w miłej atmosferze do białego rana.


Środa, 12 maja 1909

Prusice (Prausnitz). Przewidziane na dzień 9. maja miesięczne spotkanie mężów zaufania Katolickiego Stowarzyszenia Ludowego odbyło się przy licznym współudziale jego członków. Najpierw załatwiono sprawy urzędowe. Następnie ksiądz Paul udzielił głosu nauczycielowi i przewodnikowi chóru panu Lorenzowi, który serdecznie podziękował mężom zaufania za zorganizowanie tak pięknego święta. Parafia wykazała tu wielką ofiarność i dała przekład jedności i jednomyślności. Za poparcie dla Stowarzyszenia podziękowano także panu Lorenzowi.

Prusice (Prausnitz). Tutejszy Związek Wojskowy odbył apel w siedzibie Bractwa Kurkowego. Wzięło w nim udział jego 56 stowarzyszonych członków. Postanowiono powtórzyć uroczystość 8. lub 15. sierpnia. Po załatwieniu spraw związkowych jego członkowie spędzili jeszcze jakiś czas razem w miłej atmosferze majówki.

Prusice (Prausnitz). W niedzielę, 16. maja, odbędzie się uroczyste otwarcie nowo odremontowanej sali hotelu „U Cesarza Niemiec”. Sala pomalowana zgodnie z najnowszymi trendami przez mistrza malarskiego pana Susta robi bardzo dobre wrażenie. Scena przeniesiona na przeciwległą część sali znajduje się w przybudówce, przez co w sali jest więcej miejsca. Na jej otwarcie orkiestra milickiego pułku ułanów pod dyrekcją pana Mittelstädta zagra koncert smyczkowy.


Sobota, 15 maja 1909

Wrocław (Breslau). Napadnięty i ciężko ranny został w nocy z soboty na niedzielę przed gospodą na Oporowie (Opperau) Paul Steinberg. Sprawcą okazał się wielokrotnie karany Hermann z Grabiszyna (Gräbschen). Napadnięty zmarł w szpitalu wskutek poniesionych obrażeń.

Wrocław (Breslau). Śląski Klub Statków Powietrznych obchodził w ostatnią niedzielę chrzciny swojego najnowszego balonu. Nazwano go „Rübezahl“ (Liczyrzepa). Święto odbyło się przy licznym współudziale widzów i domy przy ul. Trzebnickiej musiałyby mieć dwa razy tyle okien, aby pomieścić wszystkich chcących obejrzeć ceremonię. Oba balony, „Schlesien” i „Rübezahl” wypuszczono jednocześnie, jednak starszy balon „Schlesien” nie dał sobie odebrać pierwszeństwa. Już osiągnąwszy wysokość kamienic zaczął się szybko wznosić do góry i wskutek wiejącego wiatru wraz ze swoją czteroosobową załogą przemieszczać się w kierunku północno-wschodnim. „Rübezahl” podążał za nim. Balon „Schlesien” wylądował w Złotowie (Schlottau), a „Rübezahl” w Miliczu (Militsch).

Oborniki (Obernigk). Mieszkańcy ziemianki w Lubnowie (Liebenau) mieli w zeszłą niedzielę całkiem szczególną wizytę. Opłacało się przewędrować z Nowosielc (Sorgau) do Lubnowa, aby to zobaczyć. Wycieczkę tę zorganizował chór „Germania”. Na zwiedzanie ziemianki stawili się także mieszkańcy Golędzinowa (Kunzendorf), Rościsławic (Riemberg), a nawet Wrocławia (Breslau). Ponieważ zwiedzane pomieszczenie ma tylko 10 metrów długości i 4 metry szerokości, gości musiano wpuszczać grupami. Rodzina gospodarzy była zaskoczona zorganizowaną na jej rzecz kolektą, a także pozdrowieniem chórzystów. Co skłoniło rodzinę Döring do zbudowania sobie ziemianki? Odziedziczyła ona niedawno 2000 marek i zakupiła 14 morgów gruntu w Lubnowie. Ponieważ posiadali teraz ziemię, nie chciało im się już płacić czynszu. Zbudowali więc na własnym gruncie z belek drewnianych mieszkanie w ziemi, którego kryty papą dach lekko nad nią wystawał. Całość pokryto piaskiem. Tuż nad ziemią znajduje się 6 okien, przez które do pomieszczenia wpada światło. Jako szyby do okien rodzina Döringów użyła szybek ze swoich wiszących w mieszkaniu obrazów. W pomieszczeniu w praktyczny sposób umieszczono wszelkiego rodzaju sprzęty domowe, jak maszynę do szycia, szafy, łóżka, w przedsionku obok miejsca, gdzie można się umyć, stoi żelazny piec. Pomieszczenie jest suche i chronione przed deszczem, wejście zaopatrzono w drzwi wahadłowe. Z daleka widać jedynie mały płaski pagórek, otoczony stajnią, budą dla psa obok wozu i maszyn rolniczych. Dopiero tuż przed wejściem można zauważyć, że wewnątrz mieszkają ludzie.

Oborniki (Obernigk). Zapowiadanie pociągów na dworcach kolejowych, którego miano zaprzestać od dnia 1. kwietnia, będzie na dużych dworcach jednak nadal kontynuowane. Na małych dworcach informacje o rozkładzie jazdy dla podróżnych wywieszone będą w poczekalniach.

Oborniki (Obernigk). Wychodząc naprzeciw licznym prośbom maszynistów lokomotyw, podjęto decyzję, że otrzymają oni naramienniki na swych mundurach, jakie dotychczas nosili urzędnicy średniego szczebla.

Oborniki (Obernigk). Niecodzienna scena rozegrała się w Urazie (Auras) przy przeprawie przez Odrę. W stronę Odry podjeżdżała prawdopodobnie bez dopiętej uprzęży furmanka rzeźnika, pana Gustava Kantera. Mimo sygnałów ostrzegawczych i nawoływań koń wszedł wraz z wozem do rzeki i zanurzył się w niej. Marynarze ze statków pośpieszyli ku nim i udało im się uratować woźnicę, siedemnastoletniego chłopca. Także i wóz po jakimś czasie wyciągnięto, koń jednak utonął. Okazuje się, że pan Kanter pojechał w interesach do Wrocławia pociągiem, a jego zięć miał jechać za nim wozem. Ten jednak zasnął i koń wjechał do Odry, w której na skutek powodzi tego dnia był wysoki poziom.

Oborniki (Obernigk). Każdy listonosz oraz właściciel agencji pocztowej winien prowadzić spis przyjmowanych przekazów pocztowych, przesyłek wartościowych itp. Spis taki jest bardzo ważny, gdyż poczta obejmuje rękojmią przyjmowane przesyłki od momentu spisania ich przy ich przekazywaniu.

Prusice (Prausnitz). Przypominamy o koncercie smyczkowym, który orkiestra wojskowa zagra na otwarcie odnowionej sali koncertowej. Pan Mittelstädt przewidział na ten dzień wiele utworów m. in. Verdiego, Rossiniego i in. Koncert otworzy marsz „Książęta Niemiec“ („Deutschlands Fürsten“), po którym nastąpi uwertura do opery „Wilhelm Tell” Rossiniego i fantazja z opery „La Traviata” Verdiego.

Prusice (Prausnitz). Wielki książę Saksonii i Weimaru podczas podróży ze swojej siedziby w powiecie Kościan (Kosten) koło Poznania do pałacu w Henrykowie (Heinrichau) przejeżdżał będzie przez nasze miasto. Książę planuje tam kilkutygodniowy pobyt, podczas którego będzie nadzorował polowanie na kozły.

Prusice (Prausnitz). Kradzież. W środę podróżujący w okolicy pomocnik rzemieślniczy podczas żebrania ukradł kapelusz męski. Złodziej wkrótce potem został zatrzymany w tutejszej gospodzie.

Prusice (Prausnitz). Za sfałszowanie wyprodukowanego przez siebie masła handlarka została przez ławników tutejszego sądu skazana na 30 marek grzywny wraz z pokryciem kosztów procesu, gdyż do masła dodawała margarynę. Cena kostki margaryny to 60 fenigów, a masła 1,30 marek. Przy tak wysokich cenach masła można by się obejść bez tego rodzaju oszustw. Szczerość trwa najdłużej. Cena masła w Prusicach jest stosunkowo wysoka, zaraz po Wrocławiu (Breslau). Zarówno w naszym sąsiedztwie – w Żmigrodzie (Trachenberg), w Trzebnicy (Trebnitz), jak i w takich miastach jak Świdnica (Schweidnitz), Strzegom (Striegau), Brzeg (Brieg), Oława (Ohlau) i Oleśnica (Oels) ceny masła są o od 10 do 20 fenigów niższe.

Trzebnica (Trebnitz). Tutejsze Bractwo Kurkowe obchodzi w dniach od 10. do 13. lipca 300-tną rocznicę swego powstania. Wszystkie tutejsze Stowarzyszenia i Cechy łącznie z kilkorgiem gości zagranicznych zostały zaproszone na obchody. Poza tym w Trzebnicy czekają nas jeszcze obchody Święta Śpiewaczego, Święta Gimnastycznego oraz Dzień Przedmieść.

Środa, 19 maja 1909

Wrocław (Breslau). Wniebowstąpienie. Stary kościół chrześcijański zorganizował święto Wniebowstąpienia szczególnie uroczyście. Zorganizowano uroczystą procesję symbolizującą drogę pańską z uczniami do Ogrodu Oliwnego. Wiązała się ona z poczuciem, że droga Chrystusa do nieba wiązała się z wyjątkową wiarą. W cudowny sposób Zbawiciel przyszedł na ziemię, w cudowny sposób też z niej odchodzi. Dzieło zbawienia zostało wykonane i cudowny Zwycięzca zajął swoje królewskie miejsce po prawicy Boga. W wierze tej jest coś bardzo pocieszającego. Jakże często próbowano utworzyć niebo na ziemi. Gdy ludzie pragną szczęścia i pokoju, nadstawiają ucho w kierunku utopii. Jednak wciąż jeszcze przeważają elementy ziemskie. Strach i obyczajowy nieład, niedola i śmierć – któż z nas tego nie zna! Wtedy wiara chrześcijańska wskazuje ku górze na coś rzeczywistego i jedynego w swoim rodzaju. Przez Chrystusa ma ziemia być połączona z niebem.
Nasi przodkowie obchodzili święta na szczytach górskich. Uważali, że w ten sposób znajdą się bliżej Boga niż codziennych trosk. Góra wniebowstąpienia ukazuje cudowną czystość i bliskość Boga. To co najgłębsze i najpiękniejsze w świadomości religijnej rozświetla się zwycięską siłą w naszej duszy: wewnętrzny, serdeczny związek potrzebującego pomocy człowieka z osobowym wszechmocnym, miłującym Bogiem. I to prowadzi nas ku Zielonym Świątkom, kiedy to z pomocą Ducha Świętego mamy wyznać, że Chrystus jeszcze dziś jest Bogiem i Panem, który zstąpił z nieba i swoich do nieba prowadzi.

Kuraszków (Karoschke). Podczas 17. Śląskich Targów Zwierząt Hodowlanych dzierżawca majątku, pan Schreiber z Kuraszkowa otrzymał pierwszą nagrodę za wystawiony przez siebie drób.

Wilkowa Mała (Klein-Wilkawe). Podczas posiedzenia Związku Mężczyzn i Młodzianków z Kuraszkowa przewodniczący związku przedstawił ogólną sytuację polityczną. Następne zebranie odbyć się ma w Wielkiej Lipie (Leipe). Obchodzona w tym roku 15. rocznica założenia związku ma być obchodzona z wielkim rozmachem.

Oborniki (Obernigk). Tutejszy Związek Nauczycielstwa zajmował się podczas swoich dwóch ostatnich posiedzeń pieśnią ludową. Stwierdzono, że znajduje się ona obecnie w odwrocie i zastanawiano się jak temu zaradzić.

Oborniki (Obernigk). Dzierżawa. Dom zdrojowy w obornickiej Syrenie (Sitten) ma od 1. stycznia 1910 roku zostać wydzierżawiony nowemu właścicielowi. Dotychczasowa cena dzierżawy to 6300 marek. Bliższymi informacjami dysponuje zarząd uzdrowiska.

Oborniki (Obernigk). Podczas odbytego w niedzielę, 16. maja 1909 w gospodzie „U Cesarza Niemiec” spotkania Wrocławskiego Klubu Harmonijki Ustnej wszyscy jego miłośnicy mogli zobaczyć, że na tym polu dzieje się wiele dobrego. Zaprezentowane duety i kwartety świadczyły o biegłości w rzemiośle członków klubu. Zarówno kunszt dyrygenta, jak i pokazy atletyczne nagrodzone zostały gromkimi brawami. Sala tu i ówdzie świeciła pustkami, gdyż niektórzy członkowie klubu woleli skorzystać z pierwszej od dłuższego czasu słonecznej niedzieli i pozostać na świeżym powietrzu. Zeszła niedziela przyczyniła się też do intensyfikacji ruchu turystycznego. Wozami i rowerami przyjechało do nas z Wrocławia ok. 60 osób, a pociągiem zjechało ok. 600 turystów. Do tego dochodzi także ruch turystyczny okolicznych miejscowości. Niestety naszym Obornikom pod względem turystycznym coraz bardziej zagrażają Świniary (Weidenhof). Zeszłej niedzieli tylko koleją zjechało do Świniar o 200 osób więcej niż do Obornik, do tego dochodzi jeszcze ruch samochodowy, wozami i rowerami. Tak więc Świniary czeka coraz większy rozkwit.

Prusice (Prausnitz). Na zebranie Katolickiego Związku Ludowego, które odbyło się w sali pana Babatza, przyszło wielu członków związku. Ksiądz Paul pozdrowił serdecznie obecnych i podkreślił, że w tak pięknej sali atmosfera zebrania na pewno będzie bardzo dobra. Ksiądz Paul wygłosił wykład na temat stosunku kościoła do państwa. Podkreślił, że walka pomiędzy tymi jakże ważnymi instytucjami rozgrywała się cały czas już od początków chrześcijaństwa. Z początku walka ta była bardzo nierówna. Po stronie Cesarstwa Rzymskiego – przemoc, miecz i prześladowania, po stronie Kościoła - tylko oręż duchowy. Jednak Kościół wyszedł zwycięsko ze wszelkich prześladowań. Walka ta wybucha na nowo w średniowieczu i jest kontynuowana aż do ubiegłego wieku. Kościół nie skapitulował, a jak w jakimś kraju był bardzo prześladowany, to podniósł się z nową siłą w innym. Następnie głos zabrał ksiądz Hoinka z Trzebnicy.

Prusice (Prausnitz). Koncert. Niedzielny koncert orkiestry wojskowej na otwarcie nowej sali hotelu „U Cesarza Niemiec” odbył się przed bardzo liczną publicznością. Prawie po każdym utworze rozbrzmiewały gromkie brawa, toteż orkiestra, a szczególnie obaj soliści, panowie Voigt i Mahn, mieli powody do zadowolenia. Także w tańcach, które odbyły się po koncercie uczestniczyło bardzo dużo ludzi. Nowy wystrój sali powoduje, że pobyt w niej jest przyjemny. Wiele elementów zostało unowocześnionych.

Żmigród (Trachenberg). W zeszłą środę odbył się tu pchli targ oraz targ zwierząt. Spośród tych ostatnich w sprzedaży było: 72 koni, 382 krowy, 61 cieląt, 2 kozy oraz 1692 świnie. Obecne kłopoty z paszą pociągnęły za sobą spadek sprzedaży zwierząt z wyjątkiem świń, które sprzedawały się dobrze po dość wysokich cenach.


Sobota, 22 maja 1909

Wrocław (Breslau). Kardynał Kopp zachorował - przypuszczalnie podczas swojej podróży na Górny Śląsk. Z Wrocławia telegraficznie wezwano lekarza. Kardynał leży obecnie w szpitalu w Katowicach i nie jest zdolny do transportu.

Droszów (Droschen). Na tutejszym podwórzu podczas nieobecności matki dwoje dzieci bawiły się kuchenką spirytusową, z której wydobył się płomień. Dwoje dzieci doznało dotkliwych oparzeń, trzeciemu natomiast nic się nie stało. Najstarsze z poparzonych dzieci zmarło już w wyniku poniesionych obrażeń, drugie z nich leży w szpitalu w stanie beznadziejnym.

Oborniki (Obernigk). Przedmiotem rozważań jest obecnie przyłączenie powiatu trzebnickiego do wrocławskiej Izby Handlowej. Jak podaje przedstawiciel izby, większość instytucji naszego powiatu opowiedziała się za przystąpieniem do niej, toteż jest to już przesądzone.

Oborniki (Obernigk). W zeszłą niedzielę, 16. maja 1909, odbyło się polowanie na sarnie kozły. Tego dnia wszyscy myśliwi wyczekiwali już z utęsknieniem. Większość miejscowych myśliwych w nocy z soboty na niedzielę nawet nie poszła spać, aby wcześnie rano obrać dobre miejsce i oczekiwać na pojawiające się kozły. Książęcy myśliwi przybyli już do lasów byłego księstwa oleśnickiego, aby zasadzić się na zwierzynę, a byli to niemiecki następca tronu, król Saksonii oraz król Württembergii. Na pewno dopisze im myśliwskie szczęście, gdyż teren ten znany jest w całych Niemczech jako prawdziwy raj dla myśliwych.

Oborniki (Obernigk). 32. Śląski Zjazd Rzeźników obradował w niedzielę, 16. maja 1909, w Wałbrzychu (Waldenburg) przy współudziale 600 - 700 mistrzów masarskich z całego Śląska. Obrady prowadził August Becker z Wrocławia. Rzeźnikom biorącym udział w uboju koni dano nadzieję na zmianę nazwy ich zawodu z ‘mistrz masarski’ na ‘mistrz uboju koni’. Deklarowane ma to być jednoznacznie przy wysyłce koniny.

Oborniki (Obernigk). 25. Zjazd Śląskich Hodowców Pszczół odbyć się ma w dniach od 31. lipca do 2. sierpnia 1909 w Legnicy (Liegnitz). Zjazdowi towarzyszyć ma wielka wystawa wszelkiego sprzętu stosowanego przy hodowli. Złożony ma być wniosek o bezpłatny transport powrotny niewykorzystanych produktów spożywczych.

Prusice (Prausnitz). Podczas posiedzenia tutejszej Rady Miejskiej w środę, 19. maja 1909 r. postanowiono o wybrukowaniu Bahnhofstraße i Kirchstraße, a także przyjęto kosztorys kamieniarza Ernsta z Trzebnicy. Postanowiono rozpisać przetarg na wybrukowanie w/w ulic i zaproponować wykonanie robót najtaniej oferującym. Uzgodniono koszty oczyszczenia rowu granicznego w lesie miejskim, koszty użytkowania sali pana Babatza przez gimnastyków, a także koszty utrzymania szkoły w Prusicach. Uzgodniono także opłaty dla dzierżawców wykorzystujących trawę z miejskich trawników.

Prusice (Prausnitz). Terminy rozpoczęcia i zakończenia ferii zielonoświątkowych ustalono na okres od soboty, 29. maja do czwartku, 3. czerwca 1909 r.

Prusice (Prausnitz). Posiedzenie Klubu Gimnastycznego Śląska i Poznania odbyło się w domu pana dra Töplitza. W porządku dziennym było omówienie kolejności ćwiczeń gimnastycznych na święta powiatowe. Postanowiono także wyznaczyć osoby odpowiedzialne na przygotowanie zawodów.

Prusice (Prausnitz). Podczas posiedzenia ruchu AA postanowiono rozdzielić ulotki dotyczące szkodliwości picia alkoholu. We Wrocławiu powstała spółka mająca zajmować się rozlewaniem mleka. Magistrat wyszedł naprzeciw działalności spółki udostępniając jej nieodpłatnie dwa miejsca, w których ma być rozlewane mleko, zaopatrując je jednocześnie w gaz i wodę. Mleko ma być rozlewane w cenie 5 fenigów za szklankę.

Żmigród (Trachenberg). Ksiądz kanonik Dannhauer przekazuje dnia 21. maja 1909 tutejszą parafię swemu następcy, księdzu Reichel z Trzebnicy. Wprowadzenie do objęcia funkcji kanonika katedry wrocławskiej nastąpi dnia 24. maja 1909 r. Ksiądz Reichel obejmie urząd duszpasterza w Żmigrodzie dnia 27. maja 1909 r.

Wołów (Wohlau). W powiecie wołowskim planowana jest budowa wieży ku czci kanclerza Bismarcka. Otwarcie wieży nastąpić ma w setną rocznicę urodzin kanclerza, dnia 1. kwietnia 1915 r.

Świerzów (Würzen). Budowa szkoły. Podczas posiedzenia Zarządu Szkół postanowiono jeszcze w tym roku rozpocząć tu budowę nowej szkoły katolickiej. Oznacza to rezygnację z wprowadzenia ewangelickiego systemu oświaty w Kopaszynie (Kapatschütz), w Świerzowie i w Goli (Guhlau).


Środa, 26 maja 1909

Wrocław (Breslau). W roku 1908 - 37 678 osób weszło w konflikt z prawem, jest to co 13. mieszkaniec Wrocławia. Za opór wobec władzy państwowej spisano 250 osób, a za zbrodnie i wykroczenia przeciwko porządkowi publicznemu 387 osób. Do obrzydliwych zjawisk wielkomiejskiego życia należą wykroczenia przeciwko obyczajowości, za co w ubiegłym roku spisano 1291 osób. Za czyny zagrażające życiu ludzkiemu (uszkodzenia ciała) spisano 2771 osób, a za wykroczenia przeciw wolności osobistej 63 osoby. Bardzo gwałtownie wzrasta liczba wykroczeń przeciwko mieniu. Główną rolę odgrywają tu oszuści, drobni szulerzy i szachraje, spośród których sporządzono notatki dotyczące 12 740 osób. W 4072 przypadkach w grę wchodziło oszustwo i niewierność. Uwięziono łącznie 11 398 osób, w tym 8817 mężczyzn i 2581 kobiet.

Wrocław (Breslau). W stanie zdrowia kardynała Koppa, który poprawił się w sobotnie przedpołudnie, nastąpiło po południu ponowne pogorszenie, które daje powody do zastanowienia. Wprowadzono już modlitwy o zdrowie w jego intencji.

Wrocław (Breslau). W poniedziałek, 24. maja 1909 r., nastąpiło wprowadzenie do urzędu kanoniczego dotychczasowego księdza Dannhauera ze Żmigrodu.

Wrocław (Breslau). W sobotnie popołudnie, dnia 22. maja 1909 r. wydarzył się na ul. Pułaskiego (Brüderstraße) wypadek w ruchu rowerowym. Dwóch młodych ludzi, którzy wyruszyli na wycieczkę poza miasto, dostało się w pobliżu Dworca Głównego w ogromną gromadę furmanek. Jeden z nich, mężczyzna mający ok. 17-18 lat, upadł przy tym tak nieszczęśliwie pod jeden z ciężkich wozów, że ten przejechał mu obie nogi. Straż pożarna, którą wezwano, udzieliła nieszczęśnikowi pierwszej pomocy. Na pytanie, czy ma zostać odwieziony do rodziców odpowiedział, że nie ma już nikogo. Został więc przewieziony do najbliższego szpitala.

Oborniki (Obernigk). Nowe zarządzenie ministra kolejnictwa dotyczy przepełniania wagonów osobowych bagażem. W razie zamiaru przewiezienia większego bagażu do akcji ma wkraczać konduktor. Także i bagażowi winni odmawiać wnoszenia do wagonów zbyt ciężkiego bagażu. Rodziny winny, jeśli to możliwe, podróżować w jednym przedziale. Czoła należy stawić także agresywnym zachowaniom podróżnych. Minister ma tu na myśli przedsiębiorców, którzy upodobali sobie ostatnio jeżdżenie czwartą klasą; podróżują oni na długich trasach, rozsiadają się w przedziałach zajmując dużo miejsca i okupując je przez cały czas trwania podróży. Także i na to kolejarze winni zwrócić uwagę.

Oborniki (Obernigk). Po przyjeździe do Obornik pociągu specjalnego, gdy wysiedli pasażerowie, pociąg został ustawiony na powrót do Wrocławia, przy czym wagon bagażowy zgodnie z przepisami umieszczono na czele pociągu. Podczas manewrowania ujawnił się defekt hamulców i pełniącemu służbę manewrowemu nie udało się go zatrzymać. Ciężki wagon zaczął staczać się z powrotem w kierunku Wrocławia. Kolejarze natychmiast zastosowali przewidziane w takich wypadkach środku zaradcze. Włączono sygnały alarmowe, zamknięto rogatki oraz podjęto próby zatrzymania toczącego się wagonu. Z ogromną prędkością przejechał on przez stację Pęgów (Hennigsdorf) i dopiero w Szewcach (Schebitz) udało się, poprzez wysypanie na szyny żwiru i położenie klinów hamujących wyhamować go tuż przed barierką końcową. Wagon przejechał trasę do Szewc w ciągu 7 minut, co daje ogromną przeciętną prędkość 80 km/h. Nie dogoniłby go więc nawet pociąg pośpieszny. Udaną akcję ratunkową zawdzięczamy czujności personelu oraz dobrym połączeniom telefonicznym i telegraficznym.

Oborniki (Obernigk). W interesie podatników zwracamy uwagę czytelników na to, że zgodnie z § 19 nowego prawa o podatku dochodowym podatnicy o zarobkach między 3 000 a 9 500 marek mają prawo do ulg podatkowych w zależności od liczby członków rodziny. Ulgi będą mogły zostać przyznane tylko po złożeniu wniosku przez zainteresowanych.

Oborniki (Obernigk). Częstotliwość wypadków w poniedziałki jest zgodnie ze statystykami największa. W latach 1900 – 1906 wynosiła ona 22,1%, a we wszystkie pozostałe dni tygodnia 15,6%. Przyczyna jest oczywista, tkwi ona w nadmiernym spożyciu alkoholu w niedzielę.

Powrót do spisu treści